کک و مک و دیگر لکه های پوستی به چه دلیل ایجاد می شوند؟

رنگ پوست بر اساس میزان رنگدانه های آن تعیین می‌شود که معمولا چهار تا پنج گروه رنگ پوست را در نژادهای مختلف می‌بینیم، از پوست بسیار روشن نژاد اروپایی گرفته تا پوست تیره سیاهپوستان. اما چنانچه بخواهیم پوست ایرانی ها را در یکی از این گروه ها قرار دهیم، سبزه روشن و سبزه تیره رنگ پوست اکثر ایرانیان را تشکیل می دهند. کک و مک ها، خال ها، لکه های پررنگ یا هیپر پیگمانته از نظر تقسیم بندی انواع مختلفی دارد. بعضی از بدو تولد وجود دارند و قطر آن ها هم از میلی متری تا چند سانتی متر است. گاهی نیز به صورت اکتسابی هستند یعنی به مرور و گذشت زمان روی پوست ظاهر می شوند که در ادامه به آن ها خواهیم پرداخت:

لکه هایی که بعد از بروز التهابات پوستی نمایان می شوند

 لکه هایی هستند که هر گاه در پوست التهابی ایجاد شود، به صورت رفلکسی تیره می‌شوند. شدیدترین حالت آن بعد از آکنه است؛ یعنی حتی بعد از درمان جوش جای آن تا مدتی به شکل یک لکه روی پوست باقی می ماند. لکه های بعد از لیزر یا سوختگی های خفیف، بعد از گزش حشره، حساسیت به یک دارو یا گیاه و بعد از التهاب های اگزمایی از دیگر لکه های ناشی از التهاب است که لکه های موقت محسوب می‌شود. ولی شدت هر لکه به رنگ پوست بستگی دارد، هر چه پوست روشن تر باشد این لکه ها کمرنگ تر و زودگذر و هر چه پوست تیره تر باشد پررنگ تر و طولانی تر روی پوست باقی می مانند.

نکته: برای درمان، لازم است تا شناسایی زود هنگام نوع لکه از سوی پزشک انجام شود تا زودتر از بروز لکه های جدید پیشگیری شود.

ماسک حاملگی

 این نوع ماسک به شکل یک تیرگی پروانه‌ای شکل است که در خانم‌ها و در دوران بارداری بسیار دیده می‌شود و قسمت مرکزی صورت، پیشانی و پشت لب را تیره می‌کند. البته بندرت نیز ممکن است در مردان دیده شود. زنان آسیایی بیشتر به این نوع از لکه ها مبتلا می‌شوند. ملاسما یا ماسک حاملگی دو نوع است:

سطحی و عمقی

نوع سطحی به اپیدرم محدود است و به درمان‌های دارویی هم پاسخ خوبی می‌دهد. در نوع عمقی رنگدانه های پوستی در لایه های پایین تر تجمع می کنند و طبیعی است که به درمان هم خوب پاسخ نمی دهد (برای از بین بردن لکه های عمقی باید از کرم های روشن‌کننده یا کرم های لایه بردار استفاده کرد). ملاسما بر اثر هورمون استروژن دوران بارداری یا قرص های پیشگیری از بارداری ایجاد می‌شود. این لکه ها با نور آفتاب شدت می یابند و بعد از درمان نیز احتمال بروز مجدد وجود دارد.

در گلرنگ بخوانید: مقاله روش های مراقبت از پوست در سنین مختلف

کک و مک

 این لکه ها در افرادی که پوست روشن و زمینه ژنتیک دارند دیده می‌شود. نور آفتاب علت اصلی ایجاد و تشدید کک و مک است. معمولا در نواحی فوقانی بدن مانند پوست صورت و دست ها که بیشتر در معرض مستقیم نور آفتاب است دیده می‌شود. در فصول پاییز و زمستان که شدت تابش نور آفتاب ضعیف‌تر است، کمرنگ تر و در بهار و تابستان پررنگ تر می‌شود. کک و مک با استفاده از دارو کمرنگ می‌شود، ولی با هر بار تماس آفتاب دوباره برمی‌گردد.

بهترین درمان برای کک و مک استفاده از لیزر است ولی همه افراد بعد از لیزر بایستی همیشه مراقب باشند تا مانع برگشت لکه ها شوند، زیرا این پوست‌ها بسیار مستعد هستند و ممکن است این لکه ها بیشتر شوند.

خال ها

خال‌ها نیز به صورت لکه های پررنگ‌تر روی پوست ظاهر می‌شوند. برخی از خال ها که متمایل به آبی هستند، درمانشان کمی مشکل تر است و حتی روی صورت و دور چشم هم دیده می‌شوند. در این موارد درمان دارویی کمک‌کننده نیست، ولی لیزردرمانی آن هم به صورت مکرر مفید است. در هر حال از بین بردن خال ها امکان‌پذیر است.

بیشتر بخوانید: مراقبت از پوست در زمستان

لکه های وابسته به سن افراد

 باور عموم این است که وجود بیماری‌های کبدی باعث ایجاد این لکه‌ها در افراد پیر یا میانسال می‌شود اما این طور نیست. لکه‌های دوران پیری نتیجه تماس زیاد با آفتاب است و کسانی که در گذشته تماس مداوم با آفتاب داشته‌اند زودتر دچار این لکه‌ها می‌شود. هر چه سن بالاتر می‌رود پررنگ‌تر می‌شود و درمان آن نیز لیزر است.

لکه ها خطری ندارند

لکه ها معمولا نگران‌کننده نیستند فقط شکل و ظاهر پوست را تغییر می دهند. گرچه بعضی سرطان های پوستی ابتدا با لکه خود را نشان می دهند، ولی به مرور برجسته شده و تغییر شکل می‌دهند، در حالی که لکه ایجاد شده، شکل غیرعادی ندارد.